Pierwszego stycznia już po raz 57 obchodzimy Światowy Dzień Pokoju. W ostatnich latach chyba z coraz większą determinacją wypowiadamy nasze modlitwy o pokój na świecie, bo nieuchronnie czujemy, że wojna staje się jedną z realnych opcji. Jak co roku na dzisiejszy dzień papież kieruje do nas słowo (znajdziecie tutaj) i tym razem jest ono skupione wokół szans i zagrożeń, jakie niesie sztuczna inteligencja. To, co ja z tego tekstu biorę dla siebie, to przypomnienie, że żadne systemy cyfrowe nie są bezstronnym i obiektywnym źródłem informacji, a jedynie wypadkową decyzji, myśli i intuicji konkretnych ludzi ze swoim systemem wartości i nastawieniem do świata. „Musimy pamiętać, że badania naukowe i innowacje technologiczne nie są oderwane od rzeczywistości i „neutralne”, lecz podlegają wpływom kulturowym. Jako że, są one w pełni działaniami ludzkimi, to obierane przez nie kierunki odzwierciedlają wybory uwarunkowane wartościami osobistymi, społecznymi i kulturowymi każdej epoki. Odnosi się to także do osiąganych przez nie rezultatów: właśnie dlatego, że są one wynikiem specyficznie ludzkiego podejścia do otaczającego świata, zawsze mają wymiar etyczny, ściśle związany z decyzjami tych, którzy projektują eksperymenty i ukierunkowują produkcję ku określonym celom. Dotyczy to również form sztucznej inteligencji.” 

Możemy mieć obawy, że roboty kiedyś zyskają samoświadomość i zechcą zniszczyć naszą planetę, ale tu i teraz dzieje się to zupełnie nie spektakularnie, jak od lat, za pomocą broni, czołgów i bomb. Na całym świecie giną niewinni ludzie z powodu chciwości i obsesji władzy innych, a na naszym lokalnym podwórku to my sami sobie nawzajem robimy krzywdę. O tym będzie moja noworoczna refleksja, a w tle, już tradycyjnie, piosenka z najnowszej płyty Kwiatu Jabłoni 😉 

Szczęśliwego Nowego RokuŻyczymy sobie dzisiajUśmiechy mamy doczepioneBo trudno rok kolejny witaćGdy te poprzednie światem chwiałyI opuściły nas w nastrojuŻe w wielkim niedowierzaniuŻyczmy sobie pokoju

Mimo przerażającej rzeczywistości w różnych częściach świata, nasze uśmiechy dziś nie muszą być doczepione, ale mogą być całkiem naturalne i szczere, bo zawsze będzie istnieć napięcie między różnymi perspektywami. Może właśnie przeżywam coś trudnego i wydaje mi się, że nic dobrego już mnie nie spotka, a może jestem po doskonałym spotkaniu z przyjaciółmi i mam wrażenie, że życie jest niesamowicie piękne. Czasem spojrzę na to jak ludzie dokonują odkryć naukowych, pomagają sobie wzajemnie, poświęcają swój czas i pieniądze, by świat był lepszy i myślę sobie „ależ ludzie są dobrzy!”, ale za chwilę mój wzrok padnie na wojny, okrucieństwa, ludobójstwa, gwałty i rozboje. W mojej głowie w ciągu sekundy powstaje myśl: „ależ ludzie są podli!”. Wszystkie te rzeczywistości są jak najbardziej prawdziwe i co więcej, możemy być pewni, że współistnieć będą do końca czasów. Dopiero powtórne przyjście Chrystusa odmieni świat na zawsze i czasami nie pozostaje nic oprócz tego, by się o to modlić. Co nie oznacza, że nie mamy sobie życzyć pokoju, bo pokój na świecie jest nieodłącznie związany z pokojem serca każdego z nas.

Więc właśnie dzisiaj, chociaż na chwilę
Poczuć by się chciało, że
Wszystko będzie wybaczone
Mogę ruszyć w każdą stronę

Nie ma nic ważniejszego dla pokoju serca niż umiejętność wybaczania i przyjmowania przebaczenia. Moment, w którym powiemy drugiej osobie słowo „przepraszam” i usłyszymy, że zostało nam wybaczone, jest jednym z najcenniejszych momentów w każdej relacji, a kiedy usłyszymy w konfesjonale, że Bóg też odpuszcza nam nasze grzechy, to naprawdę możemy z nową energią ruszyć w każdą stronę. Jakiekolwiek zarzuty by nie stawiać spowiedzi usznej i zasadności wypowiadania przed obcym człowiekiem swoim najciemniejszych tajemnic, to właśnie potwierdzone przez Kościół i wypowiedziane głośno „idź w pokoju” jest najmocniejszym doświadczeniem miłosiernego Boga, jakie mamy dostępne na tym świecie. Trudno mi więc u początku kolejnego roku nie patrzeć z wdzięcznością na wszystkich wspaniałych spowiedników, którzy towarzyszyli mi przez lata mojej chrześcijańskiej drogi. Dziękuję!

Tak chcielibyśmy mniej się przejmowaćMniej głupiej złości trzymać w głowachKtórej najwięcej do samych siebieMamy, nie mogąc zacząć od nowa

Choć wybaczenie innym i przyjęcie przebaczenia jest czymś fundamentalnym, jestem przekonana, że właśnie wybaczenie samemu sobie może okazać się nie tylko najtrudniejsze, ale też decydujące o naszej wieczności. Dla Boga nie ma grzechu, który nie mógłby zostać wybaczony, ale Jego miłosierdzie trzeba jeszcze przyjąć. „Któż może wydać wyrok potępienia? Czy Chrystus Jezus, który poniósł za nas śmierć, co więcej – zmartwychwstał, siedzi po prawicy Boga i przyczynia się za nami?” (Rz 8,34). On nie może, ale my sami, owszem. To bardzo wyrafinowana wersja pychy, która nie pozwala uznać, że jesteśmy słabi i pójść dalej z nadzieją, że Bóg będzie nas kształtował. Może to dla kogoś wezwanie na dzisiaj, by zapłakać razem ze św. Piotrem po jego zdradzie i pozwolić Jezusowi spojrzeć na siebie z miłością.

Oby nie minęły z wiatremMe pragnienia nieodparteŻyły w czynie, a nie w słowieTego właśnie życzę sobie

Oby nasze noworoczne pragnienia pokoju, nadziei i radości żyły w nas każdego dnia tego nowego roku i nie dały się przytłoczyć codzienności, która czasem będzie wydawać się nie do zniesienia. Najważniejsze, by nie skończyło się na pobożnych życzeniach, ale by te pragnienia realizować w praktyce. Ignacy mówi na samym końcu swoich Ćwiczeń Duchowych, że „miłość winno się zakładać więcej na czynach niż na słowach” (ĆD 230), bo nie polega ona na mówieniu tylko, że się kocha, ale muszą iść za tym konkretne gesty, poświęcony czas i włożony wysiłek. Podobnie z nadzieją – ona nie polega na czekaniu aż pokój sam nastanie na ziemi, ale na budowaniu lepszego świata centymetr po centymetrze tam gdzie mamy na to wpływ. Tego właśnie życzę dzisiaj sobie i Tobie.